De btw-regeling omtrent vouchers

Bij het uitgeven van vouchers gelden er specifieke btw-regels. Die regels kunnen evenwel niet doorgetrokken worden naar kortingen of spaarkaarten. We lichten toe.

I.                Wanneer is er sprake van een voucher en wanneer niet?

A.    Voorwaarden om van een voucher te kunnen spreken

Alleen als de volgende twee voorwaarden zijn voldaan, is er sprake van een voucher voor de Btw (art. 1, §15, 1° W.Btw) :

·        het gaat om een bon verkregen tegen betaling. Er is dus minstens één iemand in het distributieproces die de bon zelf heeft aangekocht;

·        de houder van de bon heeft geheel of gedeeltelijk recht op een bepaalde levering of bepaalde dienstprestatie.

Een gratis bon is dus geen voucher. De eerste voorwaarde is dan immers niet voldaan. Niemand heeft die bon gekocht, integendeel, hij is gratis weggegeven. Denk onder meer aan een fabrikant die een nieuw product op de markt brengt en gratis bonnen uitgeeft om de consument dat product te leren kennen.

Een typevoorbeeld van een voucher zijn als het ware de bekende Bongo-bonnen die u recht geven op een overnachting in een hotel, een maaltijd in een brasserie, enz. Die Bongo-bonnen worden wél gekocht door iemand én ze geven recht op een levering of een dienst.

Ook cadeaucheques, al dan niet geldig in verschillende winkels, maaltijdcheques, ecocheques, ... zijn vouchers.

B.    Wat zijn duidelijk geen vouchers?

Kortingsbonnen worden niet beschouwd als vouchers. Een kortingsbon is immers gewoon een bon die u heeft gekregen en niet gekocht. Bovendien geeft zo’n kortingsbon u geen recht op een goed of een dienst maar wel op een vermindering van de prijs. Een klassiek voorbeeld daarvan zijn de bonnen die u ontvangt bij aankoop van een product in de supermarkt en die dan onmiddellijk aan de kassa in mindering gebracht worden van de totale rekening.

Een spaarkaart met punten wordt ook niet aanzien als een voucher. Ook hier is er de facto immers geen sprake van de aankoop van een spaarkaart. U verzamelt punten op zo’n spaarkaart naargelang van uw aankopen en als de kaart vol is, heeft u recht op een bepaald product. Voor btw-doeleinden is dat net niet hetzelfde als een voucher (bijlage bij circulaire 2020/C/121, 18.09.2020). Voor de Btw is de toekenning van een titel, namelijk een volle spaarkaart, die recht geeft op een voordeel immers geen goed in de zin van de btw-reglementering. Er is pas sprake van een aan btw onderworpen prestatie op het moment dat de punten omgewisseld worden tegen goederen of diensten. De btw moet m.a.w. pas afgedragen worden op het moment van inruiling van die spaarkaart.

II.              Twee soorten vouchers

A.    Vouchers voor enkelvoudig gebruik

Er moet een onderscheid gemaakt worden tussen een voucher voor enkelvoudig gebruik of ‘single purpose’-voucher (SPV) enerzijds en een voucher voor meervoudig gebruik of ‘multi purpose’-voucher (MPV) anderzijds. Elk type voucher heeft zijn eigen specifieke btw-behandeling.

De voucher is enkelvoudig als onderstaande gegevens bekend zijn op het tijdstip van uitgifte van de voucher (art. 1, §15, 2° W.Btw) :

·        de plaats van de levering of de dienstprestatie waarop de voucher betrekking heeft en dat in België of in het buitenland; en

·        het btw-bedrag dat verschuldigd is over die goederen of diensten. Dat veronderstelt dat zowel de maatstaf van heffing als het toepasselijke btw-tarief bekend zijn.

Een bon waarmee u uitsluitend boeken kunt kopen in de Belgische winkels van een bepaalde boekenketen. Het is vooraf dan geweten waarvoor de voucher gebruikt zal worden én wat het btw-tarief zal zijn, namelijk het btw-tarief dat geldt voor de verkoop van boeken in België.

Ook toegangstickets voor een bepaalde bioscoop of een bepaald museum zijn typische vouchers voor enkelvoudig gebruik.

B.    Vouchers voor meervoudig gebruik

Vouchers voor meervoudig gebruik zijn alle vouchers die niet als vouchers voor enkelvoudig gebruik aangemerkt kunnen worden (art. 1, §15, 3° W.Btw) . Bij de uitgifte of verkoop van dergelijke vouchers bestaat er dus m.a.w. nog geen duidelijkheid over:

·        de plaats van de levering of de dienstprestatie die tegen inwisseling van de voucher verricht zal worden; en/of

·        het btw-bedrag dat verschuldigd zal zijn over die goederen of diensten.

Typevoorbeeld is dan een voucher waarmee u een hotelovernachting kunt boeken naar keuze uit een lijst van hotels in diverse landen.

Ook een restaurantbon is een voucher voor meervoudig gebruik, zelfs al geldt die alleen in België. Het btw-bedrag staat immers niet vooraf vast. Voor de maaltijden geldt immers het btw-tarief van 12% en voor de dranken is het normale btw-tarief van 21% van toepassing en uiteraard weet u niet vooraf hoeveel wijn en andere alcoholische dranken, en hoeveel frisdrank er gedronken zal worden, hoeveel er gegeten zal worden, enz .

III.           Welke btw-regels gelden er bij vouchers?

A.    Vouchers voor enkelvoudig gebruik

De btw is verschuldigd op het moment van verkoop van de voucher. Alles staat immers vast op het moment van die verkoop. Zo zal bij de verkoop van een voucher van € 30 waarmee enkel boeken aangekocht kunnen worden in een Belgische boekhandel, 6% btw aangerekend worden op het moment dat de voucher verkocht wordt. Btw-technisch gezien doet men dus alsof het boek op dat moment verkocht wordt.

Bij niet-gebruik van de voucher is de btw verloren. Die is dus niet recupereerbaar, noch door de verkoper, noch door de koper.

B.    Vouchers voor meervoudig gebruik

De btw is verschuldigd op het moment van inruiling of gebruik van de voucher. De verkoop zelf van de voucher voor meervoudig gebruik is dus niet aan btw onderworpen. Die verkoop blijft buiten de btw-sfeer en moet bijgevolg niet in de btw-aangifte opgenomen worden, ook niet in rooster 00 of 47. Het moet ook niet opgenomen worden in de witte kassa van de horeca-uitbater. Op de eventuele verkoopfactuur wordt dus ook geen btw aangerekend, maar wordt vermeld: “Handeling buiten het toepassingsgebied van btw”.

De kosten die bijkomend aangerekend worden aan de klant bij de uitgifte van vouchers voor meervoudig gebruik, zoals verzendingskosten, kosten van personalisatie en grafisch design, ... zijn echter wel te belasten tegen het normale btw-tarief van 21% (circulaire 2020/C/121, 18.09.2020, 5.2.1.) .Bij niet-gebruik  is er nooit btw verschuldigd. U hoeft in dat geval dus ook geen regularisatie te doen om alsnog de verschuldigde btw te voldoen.